Varis Nedir, Neden Olur?
Varis nedir, neden olur sorusunun kısa cevabı, erkeklere oranla kadınlarda daha sık rastlanan varis, toplardamarların genişlemesi nedeniyle genellikle bacağın arka kısımlarında ve kasık bölgesinde görülür.
Deri altında kıvrımlı ve mavi renk olarak göze çarpar. İlerleyen yaş ile birlikte artan varis şikayetleri ilk zamanlarda sadece görüntü olarak rahatsız etmesine rağmen zamanla ilerleyerek varisli damarda pıhtı oluşmasına neden olabilir. Varis tedavisi uygulanmayan kişilerin bacaklarında şişlik kızarıklık ve hatta yara olur ve giderek ağrılı bir hal başlamaya başlar.
Varis Neden Olur ve Nasıl Gelişir?
Varis pek çok nedenlere bağlı olarak gelişebilir. Uzun süre ayakta kalmak, gebelik, şişmanlık, kronik kabızlık, yaşlılık, doğum kontrol hapları, dar giysiler ve genetik yapı gibi pek çok faktörler varis oluşmasına neden olabilir.
Toplardamar kapakcığındaki yetmezliğe bağlı olarak gelişen varis pıhtı atması sonucu tıkanan damarın gerisinde kan göllenir ve damar genişleyerek kendini belli eder.
Varisin İlk Belirtileri Nelerdir?
Varis ilk ortaya çıktığı zamanlarda ağrılı olmayabilir, kişiler daha çok görüntüsünden rahatsız ve tedirgin olurlar.
- Varisin ilk belirtisi bacaklarda ki mavi ve mor renkli şişliklerdir.
- Bacak bölgesinde ağırlık hissi oluşur.
- Bacaklarda uyuşma şikayetleri olabilir.
- Şiddetli bir kaşınma gelişir.
- Daha sonra ise bacaklardaki ağrılardır.
- En son venöz ülser dediğimiz varis yaraları ve pıhtı atması olabilir.
Genellikle hastalar bu durumun geçici olduğunu ya da sadece görsel olarak kötü bir durum olduğunu düşünse de aslında tedavisi oldukça önemlidir.
Ayrıca bakınız: Bacak Ağrısı Nedenleri
Varis Çeşitleri Nelerdir?
Kılcal damar varisleri, büyük toplardamar varisleri ve retiküler yani ağsı bir görünümde olan varisler üç gurupta incelenir. Kılcal damar çatlamaları ile oluşan telenjiektazi deri ve mukoza yüzeyinde çıplak gözle görülebilen ince çizgiler halinde örümcek ağına benzer. Çoğunlukla doğum ve hormon haplarının sıklıkla kullanılmasına bağlı olarak gelişir. Genellikle de ayak bileği ve diz arkasında olur, hafif kabarık ve mavi renktedir.
Diğer bir varis türü olan büyük toplardamar varisleri ise bacaktabulunan en büyük yüzeysel toplardamarın yetmezliği sonucu oluşur. Safen ven denilen bacağımızın en büyük yüzeysel toplardamarıdır. Görevi ise, bacağın yüzeye yakın olan bölümlerinde ki oksijensiz kanı derinde ki venlere taşır ve böylece akciğerlere gitmesini sağlar. Ancak tıkandığı zaman görevini yerine getiremediği gibi kabarık ve yeşilimsi bir görünüm ortaya çıkar. Bacaklarda ağrı ve gerilme gibi hisler oluşturur.
Tedavi Edilmeyen Varisler Sorun Oluşturur mu?
İlk oluştuğu zamanlarda sadece görsel olarak rahatsızlık veren varis zamanla bacakta şiddetli ağrı, toplardamar iltihaplanması, varisin yırtılıp kanaması ve en kötüsü varisin içinde pıhtı oluşup akciğerlere pıhtı atması gibi olumsuz durumlara yol açabilir.
Varis Oluşumu Nasıl Engellenebilir?
Varis oluştuktan sonra tedavi sürecinde uzman hekim uygulamaları önemlidir. Ancak varis oluşumunu engellemek için kişilerin kendileri de bazı önlemler alabilir. Bu önlemlerden bazıları şunlardır.
- Düzenli egzersiz alışkanlığı edinmek
- Uzun süre ayakta kalmamaya ve bacak bacak üstüne atarak oturmamaya özen göstermek
- İdeal kilolarda olmak
- Çok sıkı ve dar giyinmemek
- Lifli gıdalar tüketerek kabızlık oluşmasını önlemek
- Ayaklarda kan akışının rahat olması için sürekli topuklu ayakkabı giymemek
- Uzun süre ayakta çalışmak zorunda olanların, arada sırada ayaklarını yukarı doğru kaldırarak kan akış yönünü değiştirmek
- Varis sıcakta daha kolay ortaya çıkacağından kaplıca ve termal yerlerinden mümkünse uzak durmak
Tüm bunlara dikkat edilmesine rağmen varis gelişimi önlenemiyorsa varis çorabı kullanmak da geçici bir çözüm olabilir.
Varis Tedavisi Nasıl Yapılır?
Varis şikayetlerinin arttığı durumlarda Sağlık kurumlarına müracaat ederek Kalp Damar Cerrahi hekiminden yardım almak önemlidir. Tedavi için en geleneksel yöntem varisli damarın cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Ancak hasta için zahmetli ve iyileşme dönemi uzun zaman aldığı için hekimlerin çok önerdiği bir tedavi şekli değildir.
Son yıllarda en yaygın tedavi şekli köpük skleroterapi yöntemidir. Daha az ilaç kullanarak yapılan bu tedavi yöntemi ile damar içinde daha geniş bir alan tedavi edildiği gibi daha kısa bir süre içinde işlem tamamlanabiliyor. Fakat bazı durumlarda genel olarak bu süreyi belirleyen varisli damar sayısı olur.
Buna ek olarak ince kılcal varislerde ise radyofrekans termokoagülasyon uygulanabilir.
Büyük toplardamar yetmezliklerinde ise ameliyatsız varis tedavisi yöntemleri olan endovenöz radyofrekans, lazer ve biyolojik yapıştırıcı tedavilerimiz arasındadır.
Tedavi yönteminin en büyük avantajı hastanın dinlenmesine gerek olmadığı için aynı gün içinde yürüyerek eve dönebilir ve hatta aynı gün çalışıyorsa işine de gidebilir.